kontakty z dzieckiem, prawo do kontaktów, obowiązek kontaktów, dobro dziecka, prawo rodzinne, Kodeks

Kontakty z dzieckiem – prawo i obowiązek

10 kwi

Kontakty z dzieckiem to nie tylko przywilej, ale również obowiązek. Jakie są konsekwencje prawne związane z ich utrzymywaniem i jakie znaczenie ma to dla dobra dziecka? Przeczytaj pierwszy wpis z serii poświęconej pieczy naprzemiennej i relacjom rodzinnym po rozstaniu rodziców.

Kontakty z dzieckiem – prawo i obowiązek

Kontakty z dzieckiem stanowią zarówno prawo, jak i obowiązek osoby, która nie sprawuje bezpośredniej pieczy. To fundament relacji rodzinnych chroniony prawem krajowym i międzynarodowym. Kodeks rodzinny i opiekuńczy wskazuje, że kontakty obejmują nie tylko fizyczne spotkania, ale również rozmowy telefoniczne, wideokonferencje i inne formy komunikacji.

Zgodnie z art. 113 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, kontakty z dzieckiem obejmują:

• przebywanie z dzieckiem (w tym odwiedziny, spotkania, zabieranie poza miejsce stałego pobytu),

• bezpośrednie porozumiewanie się (rozmowy telefoniczne, komunikacja elektroniczna, korespondencja).

Prawo do kontaktów a obowiązek

Choć przepisy posługują się terminem „prawo do kontaktów”, to praktyka i orzecznictwo coraz częściej akcentują, że jest to również obowiązek wynikający z odpowiedzialności rodzicielskiej. Obowiązek ten ma na celu ochronę dobra dziecka, które ma niezbywalne prawo do kontaktów z obojgiem rodziców.

Zarówno Europejska Konwencja o wykonywaniu praw dzieci, jak i Konwencja o prawach dziecka (art. 9 i 18), podkreślają wagę kontaktów jako kluczowych dla rozwoju emocjonalnego i społecznego dziecka.

Skutki braku kontaktu

Brak kontaktu z rodzicem może prowadzić do poważnych konsekwencji emocjonalnych u dziecka: zaburzeń więzi, poczucia porzucenia, problemów wychowawczych i edukacyjnych. Dlatego też ustawodawca oraz sądy zobowiązane są do działania na rzecz realizacji kontaktów.

Rodzic, który nie respektuje ustaleń sądowych dotyczących kontaktów, może narazić się na odpowiedzialność cywilną, a nawet karę grzywny czy ograniczenie władzy rodzicielskiej.

Kiedy kontakty mogą zostać ograniczone?

Ograniczenie kontaktów może mieć miejsce wyłącznie w sytuacjach, gdy realnie zagrażają one dobru dziecka, np. z powodu przemocy, uzależnień lub poważnych zaburzeń psychicznych rodzica. W każdej sytuacji decyzja taka musi być starannie uzasadniona i poprzedzona wnikliwym postępowaniem dowodowym.

Wątek psychologiczny:

Psychologowie dziecięcy podkreślają, że regularne, pozytywne kontakty z obojgiem rodziców po rozstaniu są kluczowe dla poczucia bezpieczeństwa i tożsamości dziecka. Utrudnianie kontaktów może skutkować lękami separacyjnymi, agresją lub wycofaniem społecznym.

Praktyczny przykład:

Pan Adam po rozwodzie widywał syna raz w miesiącu. Mimo orzeczenia sądu matka dziecka często odwoływała spotkania. Po interwencji adwokata i wniesieniu wniosku egzekucyjnego, sąd zobowiązał matkę do umożliwienia kontaktów pod rygorem grzywny. Od tej pory kontakty odbywają się regularnie.

Cytat z orzeczenia:

„Prawo do kontaktów z dzieckiem nie może być iluzoryczne i musi być realnie wykonywane – także wbrew woli jednego z rodziców, jeśli wymaga tego dobro dziecka” – postanowienie SA w Krakowie z 9.05.2019 r., I ACa 72/19.

Masz problem z realizacją kontaktów z dzieckiem? Skontaktuj się z Kancelarią Adwokacką Tomasz Waszkiewicz. Pomagamy skutecznie dochodzić swoich praw i chronić dobro dziecka.