Czym grozi odmowa przyjęcia mandatu? Praktyczne skutki i scenariusze
10 lip
Czym jest mandat karny i kiedy go otrzymujemy?
Mandat karny to forma grzywny, którą może nałożyć funkcjonariusz publiczny – najczęściej policjant – za popełnienie wykroczenia. Najczęstsze sytuacje to przekroczenie prędkości, nieprawidłowe parkowanie, brak dokumentów, naruszenie przepisów porządkowych, zakłócanie ciszy nocnej, brak maseczki w czasie pandemii (gdy obowiązywały odpowiednie przepisy).
Wyróżnia się trzy rodzaje mandatów:
• mandat kredytowany (z terminem płatności 7 dni),
• mandat gotówkowy (dla cudzoziemców lub osób bez stałego miejsca zamieszkania),
• mandat zaoczny (np. po wykroczeniu zarejestrowanym przez fotoradar).
⸻
Czy mogę odmówić przyjęcia mandatu?
Tak. Odmowa przyjęcia mandatu jest Twoim prawem. Nie trzeba jej uzasadniać. W przypadku odmowy funkcjonariusz sporządza wniosek o ukaranie, który trafia do sądu rejonowego właściwego dla miejsca wykroczenia. Od tej chwili sprawa toczy się już w trybie sądowym – w postępowaniu o wykroczenie.
⸻
Co dzieje się po odmowie mandatu?
Po odmowie przyjęcia mandatu funkcjonariusz przekazuje sprawę do sądu. Sąd rozpoznaje wniosek o ukaranie – może przeprowadzić rozprawę lub rozpoznać sprawę na posiedzeniu bez udziału stron. W efekcie sąd może:
• uniewinnić obwinionego,
• umorzyć postępowanie,
• uznać winę i orzec karę, najczęściej grzywnę.
Należy mieć na uwadze, że grzywna zasądzona przez sąd może być wyższa niż ta zaproponowana w mandacie. Dodatkowo mogą dojść koszty sądowe.
⸻
Kiedy warto odmówić?
Odmowa przyjęcia mandatu może być zasadna, gdy:
• mandat został wystawiony bez faktycznego powodu,
• istnieją wątpliwości co do przebiegu zdarzenia,
• funkcjonariusz popełnił błędy formalne,
• mamy dowody na swoją niewinność (np. nagranie, świadków),
• naruszenie przepisów było pozorne, a ukaranie nieproporcjonalne.
Przykład: kierowca odmówił mandatu za rzekome nieprawidłowe parkowanie. W sądzie wykazał, że oznaczenia miejsca postojowego były nieczytelne, a jego pojazd nie blokował ruchu. Sąd go uniewinnił.
⸻
Kiedy lepiej przyjąć mandat?
Jeśli sprawa jest oczywista, a dowody jednoznaczne (np. nagranie z wideorejestratora, pomiar prędkości, relacja kilku świadków), odmowa przyjęcia mandatu może oznaczać jedynie przeciągnięcie postępowania i ryzyko wyższej grzywny. W takiej sytuacji warto rozważyć przyjęcie mandatu – szczególnie jeśli nie wiąże się on z punktami karnymi, wpisem do rejestru lub innymi poważnymi konsekwencjami.
⸻
Co z mandatem zaocznym?
Mandat zaoczny, np. z fotoradaru, doręczany jest pocztą. Można w ciągu 7 dni od jego otrzymania złożyć sprzeciw – nie jest wymagane formalne uzasadnienie. Wniesienie sprzeciwu powoduje, że sprawa trafi do sądu.
⸻
Czy można się odwołać po przyjęciu mandatu?
Zasadniczo – nie. Przyjęcie mandatu i jego podpisanie oznacza, że staje się on prawomocny. Nie można się od niego odwołać, chyba że sąd, na wniosek zainteresowanego lub z urzędu, uchyli go na podstawie art. 101 § 1 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia – ale tylko w wyjątkowych przypadkach, np. gdy czyn nie stanowi wykroczenia.
⸻
Orzecznictwo
Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia w wyroku z dnia 12 kwietnia 2022 r. (sygn. akt VI W 412/22) podkreślił, że:
„Odmowa przyjęcia mandatu nie jest przejawem złej woli, lecz realizacją prawa do sądu”.
⸻
Wnioski praktyczne
Decyzja o przyjęciu bądź odmowie mandatu powinna być przemyślana. Choć odmowa nie niesie natychmiastowej sankcji, może skutkować dłuższym postępowaniem i wyższymi kosztami. Z drugiej strony – przy ewidentnych błędach funkcjonariusza lub braku podstaw do ukarania – warto z tego prawa skorzystać i bronić swoich racji przed sądem.
⸻
Skorzystaj z pomocy kancelarii – także zdalnie
Jeśli zostałeś ukarany mandatem i nie wiesz, jak postąpić, skontaktuj się z Kancelarią Adwokacką Tomasza Waszkiewicza. Oferujemy pomoc prawną na każdym etapie sprawy – od oceny zasadności mandatu, przez reprezentację przed sądem, aż po pomoc w złożeniu sprzeciwu lub wniosku o uchylenie mandatu.
Udzielamy porad zarówno w kancelarii, jak i zdalnie – telefonicznie, mailowo oraz przez wideorozmowę.
Kancelaria Adwokacka Tomasz Waszkiewicz
Adres: ul. Sukienna 8 lok. 9, 15-881 Białystok
Telefon: +48 690 433 085, +48 888 18 80 80
E-mail: kancelaria@kancelariawaszkiewicz.pl
Sprawdź naszą ofertę usług prawnych
Oferujemy kompleksowe usługi prawne, które pomogą Ci w rozwiązywaniu trudnych spraw. Sprawdź naszą ofertę i skontaktuj się z nami!
Przeglądaj inne artykuły
29 lip
Czy odrzucenie spadku po rodzicu wyklucza z dziedziczenia po dziadkach?
W praktyce kancelaryjnej coraz częściej pojawiają się pytania od klientów, którzy zastanawiają się, czy odrzucenie spadku po zmarłym rodzicu – zwłaszcza zadłużonym – powoduje automatyczne wyłączenie z dziedziczenia po jego rodzicach, czyli po dziadkach. Dylemat ten ma ogromne znaczenie praktyczne: chodzi nie tylko o uniknięcie długów, ale też o zabezpieczenie ewentualnych roszczeń do majątku rodzinnego. Czy jeśli odrzucę spadek po ojcu, to znaczy, że nie mam już prawa do schedy po dziadku? Czy takie odrzucenie zamyka drogę do dalszego dziedziczenia w tej linii rodzinnej? Jak interpretują to przepisy i praktyka sądowa? Odpowiedź – jak to w prawie cywilnym bywa – nie jest całkowicie intuicyjna. W niniejszym wpisie wyjaśniam, dlaczego odrzucenie spadku po jednym z rodziców nie oznacza automatycznego pozbawienia prawa do dziedziczenia po dziadkach, jakie są wyjątki, na co trzeba szczególnie uważać oraz co zrobić, by zabezpieczyć interesy swojej rodziny – zwłaszcza dzieci.
12 lip
Czy można nagrywać rozmowę bez zgody drugiej osoby? Legalność, dowody i ryzyko karne
Nagrywanie rozmów w dobie telefonów komórkowych i aplikacji mobilnych stało się wyjątkowo proste. Ale czy legalne? Czy można nagrać przełożonego, partnera lub sąsiada – i wykorzystać to jako dowód w sądzie? A może to Ty zostałeś nagrany bez wiedzy i zgody? Wokół nagrywania rozmów narosło wiele mitów. Jedni twierdzą, że to zawsze nielegalne i grozi więzieniem. Inni – że jeśli uczestniczymy w rozmowie, mamy prawo ją rejestrować. Jak jest naprawdę? W tym wpisie wyjaśniamy: • kiedy nagranie rozmowy jest legalne, a kiedy staje się przestępstwem, • czy nagranie może być dowodem w sprawie karnej, rodzinnej lub cywilnej, • jakie przepisy Kodeksu karnego mają zastosowanie do nielegalnego nagrywania, • i co zrobić, jeśli ktoś nagrał Cię bez Twojej zgody. Ten temat dotyka niemal każdego – w relacjach prywatnych, zawodowych i prawnych. Jeśli rozważasz nagranie rozmowy – lub zostałeś w ten sposób utrwalony – przeczytaj, zanim podejmiesz decyzję.
9 lip
Odstąpienie od zakazu prowadzenia pojazdów – kiedy jest to możliwe? Czyli jak uratować prawo jazdy.
Utrata prawa jazdy bywa dotkliwsza niż sama kara grzywny czy ograniczenia wolności. Dla wielu osób to nie tylko środek transportu – to codzienne narzędzie pracy, obowiązek rodzinny czy warunek leczenia bliskich. Nic dziwnego, że osoby skazane za wykroczenia lub przestępstwa drogowe szukają sposobu, by zachować uprawnienia. Czy sąd może odstąpić od orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów? W jakich sytuacjach jest to prawnie możliwe i jak przekonać sąd do odstąpienia od środka karnego? W tym wpisie odpowiadamy na te pytania, wyjaśniając, kiedy sąd może, a kiedy musi orzec zakaz prowadzenia pojazdów, oraz jaką rolę odgrywają okoliczności osobiste sprawcy i jego postawa. Przedstawimy konkretne przykłady z sali sądowej oraz aktualne orzecznictwo.