Jak sporządzić ważny testament własnoręczny? Najczęstsze błędy i praktyczne wskazówki

Czym jest testament własnoręczny?

Testament własnoręczny to dokument sporządzany samodzielnie przez testatora (osobę, która sporządza testament) bez udziału notariusza. Zgodnie z art. 949 §1 Kodeksu cywilnego:

„Testament własnoręczny powinien być napisany w całości pismem ręcznym, podpisany i opatrzony datą.”

To najczęstszy sposób rozporządzania majątkiem w Polsce. Jest prosty, darmowy i dostępny od ręki – ale wymaga zachowania określonych zasad.

⸻

Jak napisać ważny testament własnoręczny – krok po kroku:

1. Użyj zwykłej kartki papieru i długopisu.

2. Napisz testament w całości własnoręcznie – nie może być wydrukowany, podyktowany, napisany na komputerze czy maszynie.

3. Zacznij od oświadczenia woli: np. „Ja, Jan Kowalski, oświadczam, że niniejszym rozporządzam moim majątkiem na wypadek śmierci.”

4. Wskaż spadkobierców – np. „Cały mój majątek przekazuję mojej córce Annie Kowalskiej.”

5. Możesz dodać inne rozporządzenia – np. zapis windykacyjny („mieszkanie przy ul. X przekazuję wnuczce”), polecenia lub wydziedziczenie (wraz z przyczyną).

6. Podpisz się imieniem i nazwiskiem.

7. Umieść datę sporządzenia testamentu.

⸻

Najczęstsze błędy unieważniające testament:

• Brak własnoręcznego napisania całej treści (np. wydruk komputerowy).

• Brak podpisu – dokument jest wtedy nieważny.

• Brak daty – nie zawsze powoduje nieważność, ale utrudnia ustalenie, który testament obowiązuje (gdy było ich kilka).

• Niezrozumiałe lub sprzeczne zapisy.

• Sporządzenie testamentu przez osobę pozbawioną świadomości (np. w stanie silnego stresu, pod wpływem leków, w chorobie psychicznej).

⸻

Przykład z życia:

Pani Elżbieta, 82-letnia kobieta, sporządziła testament własnoręczny, w którym zapisała majątek wnuczce. Niestety, dokument napisał jej zięć na komputerze, a ona jedynie go podpisała. Po jej śmierci testament został zakwestionowany przez innych spadkobierców – i sąd go unieważnił. Przyznano spadek według ustawy, a wnuczka nie otrzymała nic.

Psychologiczno-praktyczny aspekt:

Sporządzenie testamentu to często temat odkładany „na potem”. Wiele osób nie decyduje się na ten krok z obawy, że wywoła to konflikty rodzinne lub „sprowadzi nieszczęście”. Tymczasem testament to forma uporządkowania spraw życiowych – wyraz odpowiedzialności, a nie złego przeczucia.

Testament napisany samodzielnie, bez pomocy prawnika, może okazać się pułapką. W dobrej wierze możemy nieświadomie wykluczyć osoby uprawnione do zachowku, pominąć ważne zapisy albo stworzyć podstawę do sporu sądowego. Adwokat nie tylko dopilnuje formalności, ale też podpowie rozwiązania prawne, które oszczędzą rodzinie stresu i konfliktów.

⸻

Cytat z orzecznictwa:

„Zgodnie z art. 949 § 1 KC testament własnoręczny musi być sporządzony w całości pismem ręcznym – brak tego elementu powoduje jego bezwzględną nieważność.”

(Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 15 grudnia 2017 r., I ACa 1066/17)

Masz wątpliwości, jak sporządzić ważny testament? Chcesz mieć pewność, że Twoje rozporządzenia nie zostaną podważone w sądzie?

Skontaktuj się z Kancelarią Adwokacką Tomasz Waszkiewicz w Białymstoku. Pomagam w przygotowywaniu testamentów – zarówno własnoręcznych, jak i notarialnych. Doradzam, jak skutecznie zabezpieczyć majątek i uniknąć sporów w rodzinie.

Dane kontaktowe:

• Adres: ul. Sukienna 8 lok. 9, 15-881 Białystok

• Telefon: +48 690 433 085, +48 888 18 80 80

• E-mail: kancelaria@kancelariawaszkiewicz.pl